(Wspólna Sprawa 10)

Rak może dotknąć każdego. Stał się tak „popularny”, że w klasyfikacji przyczyn zgonów zajmuje niemal to samo miejsce co choroby sercowo-naczyniowe (udary mózgu, zawały itp.). Wywołuje też strach. Nikt nie chce usłyszeć: „ma pan(i) raka”, ponieważ powszechnie uważa się, że „mieć raka” oznacza niechybną śmierć. Dlatego zamiast iść do lekarza wiele osób mówi sobie „nie, to przecież nic groźnego, pójdę później jak będę miał czas... to przecież nie boli” itp.

W efekcie mnóstwo ludzi przychodzi do lekarza lub nawet szpitala z zaawansowanym nowotworem. Przykładem może być kobieta udająca się z innej przyczyny do lekarza pierwszego kontaktu, który wykrywa u niej guz w piersi. Faktem jest, że często rozwój raka pozostaje niezauważony. Niemniej, istnieją symptomy, proste objawy wykrywalne bez sprzętu medycznego, których stwierdzenie pozwala zyskać na czasie w walce z chorobą i ocalić życie. Wystarczy obserwować swoje ciało i wysyłane przez nie sygnały.

Zachowaj czujność, kiedy zauważysz...

1. …że bez wysiłku tracisz na wadze

Gdy tracisz od 5 do 10% masy ciała w czasie krótszym niż 6 miesięcy nie mów, że to wspaniale. Powiedz sobie, że to dziwne, skoro nie odchudzasz się, nie jesteś na diecie i nie zmieniłeś drastycznie swojego stylu życia z siedzącego (telewizor – samochód) na aktywny fizycznie (bieganie – jazda na rowerze). Spadek masy ciała to najczęściej znak, że organizm wykorzystuje rezerwy energii na toczącą się w nim walkę, być może z rakiem.

2. ...ciągłe zmęczenie

Czy w ostatnich miesiącach często czujesz się zmęczony? Powinna skłonić cię do refleksji sytuacja, w której twój harmonogram zajęć nie jest napięty bardziej niż dotychczas, a mimo to coraz częściej zdarza ci się iść wcześniej spać czy ucinać drzemki w ciągu dnia, co nie miało miejsca wcześniej.

3. ...zmniejszony apetyt

Zastanów się, czy przypadkiem nie odczuwasz głodu, co kontrastuje z twoimi przyzwyczajeniami żywieniowymi, albo czy potrawy, które uwielbiałeś, nie są już tak atrakcyjne.

4. ... gorączkę utrzymującą się przez wiele tygodni bez wyraźnej przyczyny

Po pojawieniu się nowotworu temperatura oscyluje w przedziale 38 – 38,5°C. Gorączka trwająca kilka dni nie powinna być alarmująca, ale należy wzmóc czujność, gdy trwa dłużej niż kilka tygodni lub regularnie nawraca.

5. ...guzki w niektórych strategicznych miejscach

Guzki często można wyczuć podczas badania palcami piersi albo jamy brzusznej. Mogą też pojawić się węzłach chłonnych, których aktywowanie powoduje powiększenie. Najczęściej wyczuwalne są węzły pachowe, pachwinowe (w zgięciu między nogą a brzuchem) oraz na szyi lub w zagłębieniu tuż za obojczykiem (dół nadobojczykowy). Jeśli dotykanie ich powoduje ból możesz się uspokoić, prawdopodobnie to nie rak, lecz infekcja. Węzły silnie reagują na wiele czynników i mogą zostać pobudzone z przyczyn całkowicie niegroźnych. Niepokojące są wtedy, gdy pozostają powiększone dłużej niż przez kilka tygodni.

Cztery najczęściej występujące nowotwory

1. Piersi

Regularnie co miesiąc badaj swoje piersi, na przykład pod prysznicem, kiedy skóra jest bardziej śliska. Należy podkreślić, że nie każde zgrubienie musi oznaczać nowotwór. Jeśli więc wyczujesz guzek zachowaj spokój i poczekaj przynajmniej dwa tygodnie, zwłaszcza jeśli nie przechodziłaś menopauzy. Wraz z cyklem hormonalnym struktura piersi ulega zmianom i możliwe, że objaw zniknie. Może to być np. mała torbiel lub inna zmiana powiązana z cyklem hormonalnym. Struktura piersi może również ulec modyfikacji w postaci ściągnięcia skóry do wewnątrz. Gdy jednak zmiana jest dosyć duża i utrzymuje się przez kilka tygodni albo rośnie idź do ginekologa lub innego lekarza. Oznaką choroby nowotworowej może być też wyprysk na brodawce sutkowej. Przypomina stan zapalny skóry, która staje się zaczerwieniona i bolesna.

2. Płuca

Najbardziej klasycznymi oznakami jest plucie krwią, problemy z głosem (zmieniony, przytłumiony, dwutonowy) i utrzymujące się tygodniami nawroty czkawki.

3. Prostata

Symptomy nie są oczywiste, ponieważ prostata nie jest widoczna gołym okiem. Najczęściej spotykanym objawem jest problem z oddawaniem moczu (dysuria), ponieważ prostata otacza cewkę moczową. Jednakże takie same objawy mogą powodować inne przyczyny, np. łagodny przerost prostaty. W moczu może również pojawić się krew.

4. Górne drogi oddechowe

Przyczyną nowotworów jest zazwyczaj wieloletnie nadużywanie alkoholu lub tytoniu. Rak najczęściej atakuje jamę ustną, gardło (przełyk, krtań) lub struny głosowe. Jego obecność można podejrzewać w przypadku długotrwałych trudności w przełykaniu (dysfagia). Uczucie, że coś stale tkwi w gardle albo łaskocze, może być sygnałem ostrzegawczym. Kolejny możliwy objaw to rana na języku lub na wewnętrznej stronie policzków, podniebieniu lub dziąsłach, nie spowodowana ugryzieniem i nie gojąca się tygodniami. Obawy może też budzić chroniczny kaszel, zwłaszcza jeśli nie przydarzał się wcześniej. Głos może zostać zmieniony, stłumiony lub niekontrolowany, tak jak w przypadku raka płuc. Powiększone węzły chłonne szyjne są również symptomatyczne jeżeli współtowarzyszą innym objawom.

Nie czekaj, działaj

Łączne występowanie kilku symptomów powinno być alarmujące. Ale pamiętaj - jeżeli je zaobserwujesz, nie mówił sobie: „to rak, już po mnie!” Symptomy te nie są wyrokiem i mogą wystąpić również w wielu innych, mniej poważnych chorobach lub błahych schorzeniach. Dlatego musisz koniecznie udać się do lekarza. Jego doświadczenie i zdolność łączenia informacji pozwoli na postawienie diagnozy, która albo cię uspokoi, albo będzie impulsem do podjęcia właściwych kroków. Nie zwlekaj, bo na tym etapie twoja przyszłość jest w twoich rękach. Zdobycie się na odwagę i zapukanie do drzwi lekarza może dosłownie URATOWAĆ CI ŻYCIE! Nie mów, że czekałeś zbyt długo i pójście do lekarza już na nic się nie zda. Gdy tylko żyjesz, zawsze jest szansa na wygraną z rakiem. Istnieją przecież nowotwory niezłośliwe, w których nie zachodzi niekontrolowana mutacja komórek. Więc nie trać nadziei, sprawdź. Piszę ten artykuł po to, abyś nie dopuścił do sytuacji, w której będziesz musiał powiedzieć „gdybym wiedział..., czułem, że coś było nie tak...” W razie pytań czy potrzeby wsparcia proszę o kontakt. Tel. 502 020 123.